Bakımcınızla Tanışın serisinin bu ikinci bölümünde, DIVA.EXCHANGE’den Konrad ile DIVA’nın araştırmaları ve hizmetleri hakkında konuşmak için iletişime geçtim. DIVA.EXCHANGE, herkes için ücretsiz bankacılık teknolojisi sağlamayı amaçlayan yazılım geliştiriyor. Merkezi bir altyapı olmadan güvenlidir ve blockchain (blok zinciri) ve I2P teknolojilerine dayanmaktadır.
Sizi I2P ile ilgilenmeye ne yöneltti?
Yaklaşık 10 yıl önce “Technologieforum Zug” için - iş insanlarına yönelik çok yerel bir teknoloji ağı - bir sunum yaptım. Onlara I2P ve Tor’u overlay networks (kaplama ağlar) olarak tanıtıyordum - dışarıda başka ilginç şeylerin de var olduğunu göstermek için.
Kriptografiyle ilgili teknolojilere her zaman çok ilgi duydum. Genel olarak şunu söyleyebilirim: temel ilgi alanlarım eskiden de şimdi de şunlardır: ağlar; hem teknik hem sosyal düzeyde özgürlük ve mahremiyet; 2000 ile 2010 arasında, 90’ların sonlarında Birleşik Krallık’taki üniversitelerde geliştirilen ve çok iyi çalışan bir Proof-of-Work (İş Kanıtı) algoritması olan HashCash gibi ilginç algoritmalar.
I2P beni etkiledi çünkü mimarisinden Java ve C++ ile gerçekleştirilmesine kadar gerçekten büyük bir özenle yapılmış - Kişisel olarak, gevşek bağlı ve tek bir işi yapan küçük programları tercih ederim. Bu nedenle, yalın, hızlı ve bağımlılıkları olmayan C++ sürümü I2Pd beni oldukça etkiledi. Benim için çok iyi çalışıyor.
Teknik kapasitesinde, kendi çalışmalarınız veya ilgi alanlarınızla örtüşen hangi nitelikler var?
Zanaatkârlığa hayranım. Bu sanattır. Ve I2P modern zanaatkârlıktır. I2P, son kullanıcılar için parayla satın alınamayacak değerler yaratır: özerklik, özgürlük ve huzur.
I2P beni büyülüyor, çünkü protokol açısından agnostiktir (protokolden bağımsızdır). TCP veya UDP üzerinden iletişim kurduğu - ve biraz gecikmeyi tolere edebildiği - sürece herkes I2P üzerinde istediğini çalıştırabilir. Gerçekten: “ağ bilgisayardır” ve iletişim, mevcut bilgi birikimine göre gerçekten gizlidir.
DIVA kimin için?
DIVA aktif olarak geliştirilmektedir ve bu nedenle proje; araştırmacılar, yazılım geliştiricileri, iletişimciler (yazarlar, illüstratörler…) ve dağıtık teknoloji alanında gerçekten yeni şeyler öğrenmek isteyen kişiler içindir.
DIVA büyüdüğünde - lütfen ne zaman diye sormayın - DIVA herkes için tamamen dağıtık, self-hosted (kendi sunucunda barındırılan) bir banka olacak.
DIVA’nın ne yaptığını bana anlatabilir misiniz?
Daha önce de belirtildiği gibi, DIVA herkes için tamamen dağıtık, kendi kendini barındıran bir banka olacaktır. “Bankacılık” demek: tasarruf, ödemeler, yatırımlar, krediler - yani herkesin her gün yaptığı tüm işler. Bu bağlamda lütfen şunu not edin: DIVA herhangi bir merkezi altyapı olmadan çalışır ve DIVA asla - söz sahibi olduğum sürece - bir coin veya token olmayacaktır. Herhangi bir merkezi iş modeli söz konusu olamaz. Bir işlem, dağıtık altyapının bir düğümü bir iş yaptığı için ücret oluşturuyorsa, bu ücretler işi yapan düğümde kalır.
Neden bir “banka”? Çünkü finansal özgürlük ve özerklik, iyi ve huzurlu bir yaşam sürmenin ve küçükten büyüğe tüm günlük kararları özgürce alabilmenin anahtarıdır. Bu nedenle insanlar, yönlendirmelere maruz kalmadan istedikleri her şeyi yapabilmek için kendi küçük ve güvenli teknoloji bileşenlerine sahip olmalıdır.
Pekâlâ, I2P tabanlı DIVA ile tanışın.
Önümüzdeki hedefleriniz neler? Zorlayıcı hedefleriniz neler?
Çok yakın bir hedef var: son zamanlarda I2P’de hayata geçirilen SSU2’nin etkisini anlamak. Bu, önümüzdeki birkaç hafta için teknik bir hedeftir.
Ardından, muhtemelen bu yıl: testnet’lerde DIVA kullanılarak bazı kripto para işlemleri. Lütfen unutmayın: DIVA bir araştırma projesidir ve insanların ihtiyaçlarına uygun şekilde DIVA ile kendi işlerini yapmaları teşvik edilmelidir. Herkesin bilgi ve deneyimini artırmak amacıyla bazı şeffaf test ağları dışında, başkaları için herhangi bir altyapı veya benzeri bir şey işletmiyoruz. DIVA ile neler yapılabileceğine dair ilham almak için sosyal ağlar (@DigitalValueX) veya sohbetler üzerinden DIVA ile iletişimde kalmanız önerilir.
I2P topluluğu için önemli bir noktaya da değinmek istiyorum: DIVA, divachain üzerine kuruludur - o da I2P üzerine kuruludur. Divachain, çok genel amaçlı, tamamen dağıtık bir depolama katmanıdır. Örneğin: herhangi bir I2P geliştiricisi, tamamen dağıtık, güvene dayanmayan (trustless) bir DNS’in harika bir fikir olacağını düşünürse - işte bu da divachain’in bir başka kullanım alanıdır. Tamamen dağıtık - güvene gerek yok - tamamen anonim.
Sorumlu olduğunuz diğer hizmetler ve katkılardan bazıları nelerdir?
DIVA geliştiren açık bir birlik olan DIVA.EXCHANGE, birkaç yıldır I2P için bir reseed sunucusu işletiyor. Bu yüzden muhtemelen hemen hemen her I2P kullanıcısı geçmişte bir şekilde bizimle temas etmiştir. Küçük bir not: DIVA.EXCHANGE reseed sunucusu bir .onion hizmeti olarak da erişilebilir - dolayısıyla I2P bootstrapping işlemi Tor ağı üzerinden yapılabilir - bu da, en azından benim bakış açıma göre, ağa girerken ek bir koruma katmanı sağlar.
DIVA ayrıca bir I2P SAM kütüphanesi geliştirdi. Böylece geliştiriciler I2P tabanlı herhangi bir modern uygulama geliştirebilir. GitHub’da yer alıyor ve giderek daha popüler hale geliyor: github.com/diva-exchange/i2p-sam/. Eksiksiz, iyi belgelenmiş ve çok sayıda örnek sunuyor.
I2P ağına katkıda bulunmak isteyen herkesin dikkate alması gerektiğini düşündüğünüz bazı öncelikler nelerdir?
I2P düğümünüzü çalıştırın. I2Pd’nin Docker sürümleri veya birden fazla işletim sistemi için mevcut diğer kurulumlar gibi farklı çeşitlere bir göz atın. Birkaç çeşit mevcuttur ve yerel kurulum ve yapılandırmaya hâkim olmanız önemlidir.
Öyleyse: becerilerinizi düşünün - ağ becerileri, programlama becerileri, iletişim becerileri? I2P pek çok ilginç zorluk sunar: ağ becerilerine sahip kişiler bir reseed server (reseed sunucusu) çalıştırmak isteyebilir - bunlar ağ için çok önemlidir. Programcılar I2P’nin Go, C++ veya Java sürümüne katkıda bulunabilir. Ve iletişim konusunda yetkin kişilere her zaman ihtiyaç var: I2P hakkında nesnel ve gerçekçi bir bakış açısıyla konuşmak çok yardımcı olur. En küçük katkı bile çok değerli.
Son olarak ama en az bunun kadar önemlisi: eğer bir araştırmacı veya öğrenciyseniz - lütfen DIVA.EXCHANGE üzerinden ya da I2P ekibiyle iletişime geçin - araştırma çalışmaları I2P için önemlidir.
Şu anda I2P gibi araçlar etrafındaki tartışmayı ve gelecek perspektifini nasıl görüyorsunuz?
Sanırım geleceğe dair bir şeyler söylemem gerekiyor: I2P herkes için önemlidir. I2P topluluğunun - geliştiriciler, iletişimciler vb. - gerçekten zorlayıcı bir teknoloji üzerindeki sıkı çalışmalarını derinden takdir eden az sayıdaki kişiden aldığı motivasyonu korumasını umuyorum.
Umarım giderek daha fazla geliştirici, I2P tabanlı yazılım geliştirmenin faydasını görür. Çünkü bu, son kullanıcılar için daha fazla kullanım senaryosu oluşturacaktır.
Kendi I2P iş akışınızdan biraz bahseder misiniz? Kendi kullanım senaryolarınız nelerdir?
Geliştirici, test uzmanı ve araştırmacıyım. Bu yüzden esnek kalabilmek için tüm bileşenlerimin konteynerlerde olmasına ihtiyacım var. I2Pd, şu tür hizmetleri sunmak üzere birden çok sistemde 1..n konteynerde çalışıyor: reseed (ağ başlangıç verisi) taleplerini karşılamak, diva.i2p test web sitesini sunmak, DIVA I2P test ağının bazı bölümlerini çalıştırmak - bkz. testnet.diva.exchange ve ayrıca yerel tarayıcılarıma birleşik bir I2P ve Tor proxy’si olarak hizmet eden konteynerlerim de var.
I2P topluluğu çalışmalarınızı nasıl destekleyebilir?
Sosyal medyada da varız; örneğin @DigitalValueX - bizi oradan takip edin. Ayrıca, github.com/diva-exchange üzerinde daha fazla katılım görmekten çok memnun oluruz - son aylarda zaten giderek daha fazla ilgi gördü. Bunun için çok teşekkürler!