Trong phần thứ hai của loạt Meet Your Maintainer, tôi đã liên hệ với Konrad từ DIVA.EXCHANGE để trao đổi về hoạt động nghiên cứu và dịch vụ của DIVA. DIVA.EXCHANGE đang phát triển phần mềm với mục tiêu cung cấp công nghệ ngân hàng miễn phí cho mọi người. Giải pháp này an toàn mà không cần cơ sở hạ tầng tập trung, và dựa trên công nghệ blockchain và I2P.
Điều gì khiến bạn quan tâm đến I2P?
Khoảng 10 năm trước tôi có một bài thuyết trình cho “Technologieforum Zug” - một mạng lưới công nghệ rất địa phương dành cho giới kinh doanh. Tôi giới thiệu I2P và Tor như các mạng phủ (overlay network) cho họ - để cho họ thấy rằng ngoài kia còn có những điều thú vị khác.
Từ trước đến nay tôi luôn rất quan tâm đến các công nghệ liên quan đến mật mã học. Nói chung, tôi có thể nói rằng những mối quan tâm cốt lõi của tôi trước đây và đến nay vẫn là: mạng, tự do và quyền riêng tư ở cả mức độ kỹ thuật lẫn xã hội, các thuật toán thú vị, như HashCash trong giai đoạn 2000–2010, một thuật toán Proof-of-Work (Bằng chứng công việc) hoạt động rất hiệu quả được tạo ra tại các trường đại học ở Vương quốc Anh vào cuối thập niên 1990.
I2P khiến tôi rất ấn tượng vì nó được thực hiện rất cẩn trọng - từ kiến trúc cho đến phần triển khai bằng Java và C++. Về cá nhân, tôi ưa thích các chương trình nhỏ, tách rời, mỗi chương trình chỉ làm một việc. Vì vậy tôi khá ấn tượng với phiên bản C++ I2Pd, vốn gọn nhẹ, nhanh và không có phụ thuộc (dependencies). Nó hoạt động rất tốt đối với tôi.
Những đặc điểm trong năng lực kỹ thuật của nó phù hợp với công việc hoặc mối quan tâm của bạn là gì?
Tôi say mê sự tinh xảo trong chế tác. Đó là nghệ thuật. Và I2P là sự tinh xảo trong chế tác hiện đại. I2P tạo ra các giá trị cho người dùng cuối, những giá trị không thể mua được: tự chủ, tự do và thanh thản.
I2P cuốn hút tôi vì nó agnostic (không phụ thuộc ứng dụng hay giao thức). Bất kỳ ai cũng có thể chạy bất cứ thứ gì trên I2P miễn là nó giao tiếp bằng TCP hoặc UDP - và có thể chịu được một chút độ trễ. Thật vậy: “the network is the computer” và việc giao tiếp thực sự riêng tư theo những gì chúng ta biết hiện nay.
DIVA dành cho ai?
DIVA đang được phát triển tích cực, do đó dự án này dành cho các nhà nghiên cứu, nhà phát triển phần mềm, những người làm công tác truyền thông (nhà văn, họa sĩ minh họa…) và cho những người muốn học những điều thực sự mới mẻ trong lĩnh vực công nghệ phân tán.
Một khi DIVA trưởng thành - xin đừng hỏi khi nào - DIVA sẽ là một ngân hàng phân tán hoàn toàn, tự lưu trữ, dành cho mọi người.
Bạn có thể cho tôi biết DIVA làm gì không?
Như đã nói, DIVA sẽ là một ngân hàng hoàn toàn phân tán, tự vận hành (self-hosted) dành cho mọi người. “Ngân hàng” có nghĩa là: tiết kiệm, thanh toán, đầu tư, cho vay - tức là tất cả những thứ mọi người làm hàng ngày. Xin lưu ý trong ngữ cảnh này: DIVA hoạt động mà không cần bất kỳ hạ tầng tập trung nào và DIVA sẽ không bao giờ - chừng nào tôi còn tiếng nói - trở thành một coin hay token. Không thể có bất kỳ mô hình kinh doanh tập trung nào tham gia. Nếu một giao dịch phát sinh phí vì một nút (node) của hạ tầng phân tán đã thực hiện một số công việc, thì các khoản phí đó sẽ được giữ lại tại chính nút đã thực hiện công việc.
Why a “bank”? Because financial liberty and autonomy is key to live a good and peaceful life and to be able to make all those smaller and larger daily decisions in freedom. Therefore people shall own their small and secure technology components to do whatever they like to do without being nudged.
Nào, hãy chào đón DIVA, dựa trên I2P.
Các mục tiêu sắp tới của bạn là gì? Các stretch goals (mục tiêu thách thức) của bạn là gì?
Có một mục tiêu trước mắt: hiểu rõ tác động của SSU2, vốn vừa được triển khai trong I2P. Đây là một mục tiêu kỹ thuật cho vài tuần tới.
Sau đó, có lẽ trong năm nay: một số giao dịch tiền mã hóa sử dụng DIVA trên testnets (các mạng thử nghiệm). Xin đừng quên: DIVA là một dự án nghiên cứu và mọi người nên được khuyến khích tự làm những gì của riêng họ với DIVA - theo cách họ cần. Chúng tôi không vận hành bất kỳ cơ sở hạ tầng hay tương tự nào cho người khác, ngoại trừ một vài mạng thử nghiệm minh bạch nhằm nâng cao kiến thức và hiểu biết của tất cả mọi người. Khuyến nghị bạn giữ liên lạc với DIVA qua các mạng xã hội (@DigitalValueX) hoặc các kênh trò chuyện để tìm cảm hứng về những gì có thể làm với DIVA.
Tôi cũng muốn đề cập đến một phần quan trọng đối với cộng đồng I2P: DIVA được xây dựng dựa trên divachain - mà bản thân lại dựa trên I2P. Divachain là một lớp lưu trữ phân tán hoàn toàn, rất tổng quát. Vì vậy, chẳng hạn: nếu một nhà phát triển I2P nào đó cho rằng một hệ thống DNS phân tán hoàn toàn, trustless (không cần sự tin cậy) sẽ là một ý tưởng tuyệt vời — thì đó lại là một trường hợp sử dụng khác của divachain. Phân tán hoàn toàn - không cần sự tin cậy - hoàn toàn ẩn danh.
Những dịch vụ và đóng góp khác nào mà bạn chịu trách nhiệm?
DIVA.EXCHANGE - hiệp hội mở đang phát triển DIVA - đã vận hành một reseed server (máy chủ bootstrap) cho I2P trong vài năm nay. Vì vậy, có lẽ hầu như mọi người dùng I2P đã từng, theo cách này hay cách khác, tiếp xúc với chúng tôi trước đây. Xin lưu ý: reseed server của DIVA.EXCHANGE cũng có sẵn dưới dạng .onion service - vì vậy việc khởi tạo I2P ban đầu có thể được thực hiện qua mạng Tor - điều này, ít nhất theo quan điểm của tôi, là một lớp bảo vệ bổ sung khi tham gia vào mạng.
DIVA cũng đã tạo ra một thư viện I2P SAM. Vì vậy, các nhà phát triển có thể tạo bất kỳ ứng dụng hiện đại nào dựa trên I2P. Nó có trên GitHub và ngày càng trở nên phổ biến: github.com/diva-exchange/i2p-sam/. Nó hoàn chỉnh, được tài liệu hóa đầy đủ và cung cấp nhiều ví dụ.
Những ưu tiên nào bạn cho rằng bất kỳ ai muốn đóng góp cho mạng I2P nên cân nhắc?
Hãy chạy nút I2P của bạn. Hãy xem qua các biến thể khác nhau, như các phiên bản I2Pd trên Docker, hoặc các cách cài đặt khác có sẵn cho nhiều hệ điều hành. Có nhiều biến thể khác nhau và điều quan trọng là bạn phải quen thuộc với việc cài đặt và cấu hình cục bộ.
Sau đó: hãy nghĩ về các kỹ năng của bạn — kỹ năng mạng, kỹ năng lập trình, kỹ năng giao tiếp? I2P mang đến nhiều thách thức thú vị: những người có kỹ năng mạng có thể muốn vận hành một reseed server (máy chủ cung cấp dữ liệu khởi tạo cho mạng) — chúng rất quan trọng đối với mạng. Lập trình viên có thể hỗ trợ phiên bản I2P viết bằng Go, C++ hoặc Java. Và luôn cần những người làm truyền thông: việc nói về I2P từ một góc nhìn khách quan và thực tế giúp ích rất nhiều. Mỗi đóng góp nhỏ đều đáng quý.
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng: nếu bạn là nhà nghiên cứu hoặc sinh viên - vui lòng liên hệ với chúng tôi qua DIVA.EXCHANGE hoặc đội ngũ I2P - công tác nghiên cứu rất quan trọng đối với I2P.
Hiện nay, bạn nhìn nhận cuộc thảo luận và triển vọng về các công cụ như I2P như thế nào?
Có lẽ tôi nên nói đôi chút về triển vọng: I2P quan trọng đối với tất cả mọi người. Tôi hy vọng cộng đồng I2P - các nhà phát triển, những người làm truyền thông, v.v. - sẽ tiếp tục giữ được động lực nhờ số ít người thực sự trân trọng những nỗ lực miệt mài của họ khi làm việc với một công nghệ thực sự đầy thách thức.
Tôi hy vọng ngày càng nhiều nhà phát triển nhận thấy lợi ích của việc phát triển phần mềm dựa trên I2P. Điều này sẽ tạo ra nhiều trường hợp sử dụng hơn cho người dùng cuối.
Bạn có thể cho tôi biết một chút về quy trình làm việc I2P của riêng bạn không? Các trường hợp sử dụng của riêng bạn là gì?
Tôi là một nhà phát triển, người kiểm thử và nhà nghiên cứu. Vì vậy, tôi cần mọi thứ của mình được đóng gói trong các container để duy trì tính linh hoạt. I2Pd đang chạy trong 1..n container trên nhiều hệ thống để phục vụ các tác vụ như: đáp ứng các yêu cầu reseed (khởi tạo ban đầu để tìm các nút đồng đẳng), phục vụ trang web thử nghiệm diva.i2p, chạy một phần của mạng thử nghiệm DIVA I2P - xem testnet.diva.exchange, và tôi cũng có các container để phục vụ các trình duyệt cục bộ của mình như một proxy I2P và Tor kết hợp.
Cộng đồng I2P có thể hỗ trợ công việc của bạn như thế nào?
Chúng tôi có mặt trên mạng xã hội, như [@DigitalValueX] - vì vậy hãy theo dõi chúng tôi ở đó. Ngoài ra, chúng tôi rất mong thấy thêm nhiều sự tham gia trên [github.com/diva-exchange] - nó đã nhận được ngày càng nhiều sự chú ý trong những tháng vừa qua. Xin cảm ơn rất nhiều vì điều đó!